Na początku tego miesiąca Światowa Organizacja Zdrowia podała ostrzeżenie w sprawie wirusa Zika, chcąc zainicjować skoordynowaną międzynarodową reakcję, w celu zminimalizowania zagrożenia w krajach dotkniętych wirusem Zika i zmniejszenia ryzyka jego rozprzestrzenienia.
Brzmi poważnie, prawda? I sprawa dla kobiet planujących ciążę i tych spodziewających sie dziecka jest w istocie poważna. Chociaż WHO nie ma twardych danych dla ograniczenia podróży lub handlu, istnieją uzasadnione obawy dotyczące rozprzestrzeniania się wirusa.

Zacznijmy od podstaw.

Czym jest wirus Zika i w jaki sposób można się nim zarazić?

Nosicielem wirusa Zika są komary i jest to wirus blisko spokrewniony z dengą. Spotykany jest u zwierząt wielu krajów Azji i Afryki. Odkryty został w latach 50-tych, jednak do tej pory nie obserwowano wielu ognisk wśród ludzi. Jednak od 2013 roku naukowcy i lekarze mieli do czynienia z dużymi ogniskami Zika w krajach Pacyfiku, a w 2015 i nadal w 2016, kolejne ogniska obserwowane są w Ameryce Północnej i Południowej.

Wirus rozprzestrzenia się przez ukąszenie zarażonego komara z gatunku Aedes, zwłaszcza Aedes aegypti zwanego też komarem dengi. Żyją one często w pobliżu budynków na obszarach miejskich.

Zaobserwowano również pojedyncze przypadki transmisji poprzez kontakt seksualny lub transfuzję krwi. Wirus pozostaje we krwi przez około tydzień. Informacja o tym jak długo wirus pozostaje w nasieniu nie jest obecnie znana.

Objawy i symptomy

Obejmują one (lecz nie są ograniczone do): łagodna gorączka, wysypki skórne, zapalenie spojówek, bóle mięśni i stawów, złe samopoczucie, bóle głowy. Uwaga! Objawy są łagodne i trwają do około tygodnia. Rozwijają się u ok. 1 na 5 osób zakażonych wirusem Zíka.

Kobiety, które starają się zajść w ciążę lub które planują zajście w ciążę zdecydowanie powinny skonsultować się z lekarzem przed wyjazdem w obszary dotknięte wirusem Zika, oraz ściśle przestrzegać zasad zapobiegania ugryzieniom komarów w trakcie podróży.

Leczenie

W tej chwili nie ma konkretnego leku dla wirusa Zíka, w razie potrzeby stosuje się leczenie objawowe (np. odpoczynek, płyny).

Profilaktyka

Nie ma szczepionki przeciw wirusowi Zika.

Profilaktyka polega na unikaniu ugryzień komarów na terenach dotkniętych Zika.

Ze względu na zagrożenia związane z możliwością wystąpienia poważnych skutków dla kobiet w ciąży, lub starających się zajść w ciążę, powinny one rozważyć odwołanie lub przesunięcie w czasie swojej podróży na obszary dotknięte Zíka. Instytucje badawcze potwierdzają zależność między wirusem Zika a mikrocefalią (małogłowie).

Ryzyko transmisji Zíka poprzez seks jest niskie, jednak zaleca się stosowanie prezerwatyw jako środka za zapobiegawczego. Oraz również przez około miesiąc po powrocie z obszarów występowania wirusa.

Wszyscy podróżujący do krajów, w których istnieje ryzyko wystąpienia chorób przenoszonych przez komary powinni stosować się do zaleceń zapobiegających ugryzieniom. Techniki:

• Repelenty i środki odstraszające zawierające DEET, picaridin, IR3535 lub olejki cytrynowo-eukaliptusowe lub p-Menthane-3,8-diol (np. citronella)
• Najpierw nakładamy kremy z filtrami słonecznymi, a potem repelent
• Spryskanie lub nałożenie na ubrania permethrin
• Noszenie ubrań z długim rękawem i spodni o długich nogawkach
• Zatrzymywanie się w miejscach z klimatyzacją lub stosowanie ekranów na okna i drzwi
• Używanie moskitiery nad łóżkiem
• Opróżnienie pojemników (jak wazy, doniczki, wiaderka) ze stojącej wody

Źródła:
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/zika/en/
http://www.health.gov.au

http://www.cdc.gov.pl