Apteczka podróżnika
Zdrowie w podróży – zasady ogólne
Kochasz podróże? My też! Przygotuj się zatem do swojego wyjazdu. Podstawy bezpiecznego podróżowania: profilaktyka, rozpoznanie i bezpieczne zachowanie, dobrze wyposażona apteczka.
Co musisz zrobić przed wyjazdem – lista „TO DO”
Trasa Twojej podróży: sprawdź lokalne warunki opieki medycznej, sprawdź i zapisz koniecznie lokalne numery alarmowe, zaznacz na mapie swojej trasy szpitale, ambulatoria i sprawdź odległości.
Termin, miejsce i charakter wyjazdu: sprawdź pogodę i klimat na trasie, dostosuj apteczkę i wiedzę do celu i sposobu podróżowania – czy będzie to wspinaczka wysokogórska, rejs morski, trekking przez dżunglę czy rajd po pustyni.
Odwiedź lekarza medycyny podróży: wizytę zaplanuj co najmniej 6 tygodni przed wyjazdem; powinieneś przygotować informacje o ostatnio przebytych i przewlekłych chorobach, listę przyjmowanych na stałe leków, uczuleniach na leki lub inne substancje oraz dokumentację twoich wcześniejszych szczepień.
Szczepienia: koniecznie sprawdź, które są obowiązkowe, a które zalecane, uzgodnij je z lekarzem.
Wiedza i zapobieganie: zabezpieczamy się szczepieniami, lekami, repelentami i ochroną fizyczną (moskitiery) przed wieloma groźnymi chorobami zakaźnymi typu Denga, malaria, żółta febra. Przed zakażeniami pokarmowymi przede wszystkim stosując w tropiku i krajach o wątpliwych warunkach sanitarnych zasadę: ugotuj, zaparz, obierz albo zapomnij. Podobnie z atakami zwierząt, ukąszeniami bądź poparzeniami w wodzie – tu też zasada jest prosta – nie wiemy, co to za zwierzę – nie podpływamy i nie dotykamy.
Przygotuj apteczkę: dostosuj ją do miejsca gdzie będziesz przebywać, klimatu, lokalnych zagrożeń jak choroby zakaźne, groźne zwierzęta, Twoich działań na miejscu.
Każda apteczka powinna być wyposażona w następujące elementy:
- NRC – folia życia, niewielkie wymiary, wielkie działanie – używana w ratownictwie, wspinaczce, wszelkich awaryjnych sytuacjach by poprawić komfort cieplny organizmu, zapobiec jego wychłodzeniu.
- Rękawiczki – kilka par, w każdej sytuacji kontaktu z krwią i innymi wydzielinami chroń się przed zakażeniami zakładając rękawiczki.
- Bandaże elastyczne – są bardziej wszechstronne od zwykłych, mocują opatrunki, mogą zastąpić opaskę uciskową, używane do unieruchomienia. Polecamy bandaże kohezyjne, nieco droższe, ale przywierają same do siebie, wygodne w urazach sportowych.
- Szare mydło / spray do dezynfekcji – usuwają zanieczyszczenia z ran, otarć, pomagają zachować higienę ewentualnych narzędzi i skóry.
- Chusty trójkątne – do wszelakich zastosowań
- Nożyczki – z tępym końcem i mocne, do szybkiego przecięcia warstw utrudniających dotarcie do ran oraz do wszelkich innych możliwych zastosowań.
- Pinceta – ułatwia manipulowanie wszelkimi drobnymi ciałami obcymi, których nie możemy lub nie chcemy złapać ręką, a przede wszystkim wyjęcie kleszcza czy innych pasożytów z ciała.
- Gaza opatrunkowa – czysta jałowa, kilka sztuk i rozmiarów, jako podstawia opatrunku.
Apteczka w tropikach:
- Środek do dezynfekcji rąk – płyny, chusteczki, żele, najlepiej w poręcznych opakowaniach. Do czyszczenia rąk, ale i ewentualnej dezynfekcji wszystkich podejrzanych miejsc, a nawet jedzenia. W sklepach turystycznych można dostać specjalne przeznaczone do tropików, o wysokim stężeniu alkoholu i środków dezynfekujących.
- Tabletki do oczyszczania wody/filtr węglowy – w razie przebywania przez dłuższy czas bez dostępu do pewnej filtrowanej, butelkowanej wody możemy być zmuszeni do korzystania z mniej pewnych źródeł. Należy taką wodę przefiltrować i oczyścić.
- Środek przeciwbiegunkowy – konieczny w większości egzotycznych destynacji. Lokalna flora bakteryjna może mieć rewolucyjny wpływ na nasz żołądek. Poproś lekarza o receptę na dobry środek.
- Węgiel aktywny – oprócz leku warto również mieć duże opakowanie węgla aktywowanego. Oprócz właściwości adsorpcyjnych (zapierających) działa również osłaniająco na błonę śluzową przewodu pokarmowego. Przyjmować po ewentualnych wymiotach, nie podawać niemowlętom.
- Gastrolit – odwodnienie to poważny problem w tropikach, jeśli nie mamy tego leku można zazwyczaj dostać go w lokalnych aptekach – Oral Rehydration Salt, albo przygotować ORS samemu łącząc 6 płaskich łyżeczek cukru, 1 płaską łyżeczkę soli kuchennej i 1 litr bezpiecznej wody – butelkowanej lub przegotowanej.
- Antybiotyk ogólny o szerokim spektrum działania – skonsultuj z lekarzem odpowiedni lek.
- Leki malaryczne – najpopularniejszym lekiem jest Malarone, lek na receptę, przyjmuje się 1 tabletkę dziennie rozpoczynając jeszcze przed podróżą i kontynuując kilka dni po powrocie. Wywołuje najmniej skutków ubocznych, ale nadal mogą się one pojawić. Minusem jest wysoka cena. Funkcjonuje drugi obrót tym lekiem, ogłoszenia można znaleźć w sieci, zdecydowanie odradzamy – leki mogą być z niepewnego źródła, podrabiane, przeterminowane. Nie może być stosowany dłużej niż 30 dni. Jeśli Twój wyjazd w rejony malaryczne jest dłuższy – koniecznie skonsultuj z lekarzem medycyny podróży opcje profilaktyki antymalarycznej.
- Do oczu – sól fizjologiczna i krople; może być też maść z antybiotykiem.
- Lek antyhistaminowy – koniecznie weź ze sobą lek antyhistaminowy, na rynku dostępne są leki na receptę i bez recepty. Większość ma szerokie zastosowanie, główne terapie to: alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenia spojówek, pokrzywka alergiczna, atopowe zapalenie skóry. Najnowsze substancje czynne (LPH II gen.) to: bilastyna, desloratadyna, lewocetryzyna. Nazwy handlowe będą oczywiście inne. Poza tym: loratadyna, cetyryzyna i inne. Uzupełniająco wapno oraz altacet na obrzęki. Do tego warto zabrać hydrocortyzon w maści lub sprayu (nazwa handlowa Oxycort). Skonsultuj z lekarzem zagrożenia lokalne w miejscach, do których jedziesz – warto pomyśleć o adrenalinie do wstrzykiwań domięśniowych. Wydawana jest tylko na receptę.
- Hydrożele – na oparzenia oraz rany – np. Nu-Gel, Akutol – zawierają alginat sodowy, w związku z tym absorbują krew, wysięki równocześnie tworząc chłodzący żel i zmniejszając bolesność. Pomagają procesy gojenia, działają przeciwzapalnie i dezynfekują ranę poprzez autolityczne oczyszczanie rany z tkanki martwiczej.
Apteczka na morzu
- Należy przygotować spory zapas środków opatrunkowych – bandaże, gazy i jałowe opatrunki, codofix oraz hydrożele na oparzenia i rany. Do tego środki dezynfekujące: gaziki ze spirytusem, rivanol, octanisept oraz szwy zewnętrzne – np. Steri-strip.
- Krem z wysokim filtrem do twarzy i ciała – chroni przed poważnymi poparzeniami. Wiatr na wodzie zmniejsza odczucia poparzenia słonecznego. Również wazelina do ust – bardziej narażone na wysychanie i pękanie. Bepanthenol stosowany już na zaistniałe oparzenia.
- Leki – podobnie jak w tropikach – środek przeciwbiegunkowy np. nifuroksazyd, do tego węgiel aktywny. Koniecznie spory zapas środków do nawadniania doustnego – gastrolit, acidolit, orsalit, aminodral (oprócz soli zawiera witaminy), floridral i inne. Ważne by zapisać przepis na przygotowanie roztworu samodzielnie. Choroba morska dotyka wszystkich, jest to tylko kwestią warunków. Odwodnienie może być bardzo niebezpieczne.
- Konieczny antybiotyk ogólny o szerokim spektrum działania – dobrze jest skonsultować z lekarzem odpowiedni lek.
- Niesterydowe leki przeciwzapalne np. Ibuprom, Ketonal, do tego przeciwbólowe – środki z paracetamolem. Warto wziąć ze sobą rozkurczową No-Spę.
- Okulary polaryzacyjne sportowe z filtrem – chronią przed zapaleniem spojówek. Krople do oczu – ?
- Dobry lek antyhistaminowy o szerokim spektrum działania. Hydrocortyzon – w maści oraz spray (nazwa handlowa Oxycort). Altacet na obrzęki. Uzupełniająco wapno. Warto również pomyśleć o adrenalinie do wstrzykiwań domięśniowych (uwaga – nie wstrzykuje się w mięśnie pośladka). Adrenalina taka wydawana jest tylko na zlecenie lekarza – konieczna jest konsultacja oraz pouczenie o stosowaniu.
- Jeśli nurkujesz wiesz jak istotne jest by mieć ze sobą tlen.
- Pomyśl również o środku przeciwkaszlowym np. Thiocodin.
- Na urazy i w celu unieruchomienia kończyny dobrze mieć szyny typu sam-plint – zwinięte w rolkę zajmują niewiele miejsca, a są nieocenione w awaryjnej sytuacji.
Apteczka w górach
- Na urazy i w celu unieruchomienia kończyny dobrze mieć SAM splinty – zwinięte w rolkę zajmują niewiele miejsca, a są nieocenione w awaryjnej sytuacji. Do tego lód w sprayu albo inny lód bez lodówki na stłuczenia, zwichnięcia, skręcenia – zmniejsza obrzęki i bolesność.
- Szwy ekspresowe – zwane też zewnętrznymi – są to paski do zamykania ran (nazwa handlowa Steri-Strip).
- Koniecznie dobra i mocna czołówka oraz zapasowe baterie.
- Linomag zielony – lub inna maść na obtarcia. Plastry na odciski i plastry z opatrunkiem o różnej wielkości.
- Krem z wysokim filtrem do twarzy i ciała oraz okulary z filtrem – chronią przed poważnymi poparzeniami oraz zapaleniem spojówek. Wysoko w górach słońce i wiatr operują ze zwiększoną siłą. Do tego wazelina do ust – bardziej narażone na wysychanie i pękanie. Bepanthenol stosowany już na zaistniałe oparzenia.
- Leki: przeciwbólowe, przeciwzapalne, środek przeciwbiegunkowy, gastrolit. Na chorobę górską: Acetazolamid (Œ Diuramid). Przy obrzęku płuc, jeśli zejście na niższą wysokość jest niemożliwe: nifedypina (Cordafen) . Przy obrzęku mózgu: Deksametazon. Pomyśl o tlenie.
Jeśli podróżujesz z dzieckiem
Oprócz dobrze wyposażonej apteczki dla siebie – pamiętaj, że twoje bezpieczeństwo i zdrowie jest warunkiem odpowiedniego zaopiekowania się przez ciebie dzieckiem – spakuj również odpowiednie leki i środki dla twojego dziecka. Poniżej lista rzeczy, która przydaje się w podróży z dzieciakami:
- ksero książeczki zdrowia dziecka oraz książeczki szczepień,
- termometr
- nawilżane chusteczki
- jednorazowe igły i strzykawki, (konieczne zwłaszcza przy podróży do egzotycznych krajów)
- woda utleniona w żelu, gaziki do dezynfekcji
- Linomag (zielony) lub krem Dermosan – natłuszczają i działają przeciwzapalnie na obtarcia
- plastry (najlepiej z obrazkami co bardzo pomaga w uśmierzeniu bólu)
- wapno i lek antyhistaminowy
- krem z wysokim filtrem
- lek łagodzący skutki oparzeń
- leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe (warto mieć leki o różnym składzie: jedne na bazie ibuprofenu, drugie paracetamolu) tolerowane przez dziecko, leki przeciw biegunce i węgiel aktywny, gastrolit
W razie pytań, zachęcamy do kontaktu.